Ngày 20/02/2025, trong bối cảnh thay đổi viện trợ của Chính phủ Hoa kỳ, Ban Điều phối Quốc gia Quỹ toàn cầu (CCM Việt Nam) tiến hành Hội thảo chia sẻ từ khối tổ chức xã hội và Cộng đồng của CCM về việc thay đổi viện trợ.

HỘI THẢO CHIA SẺ TỪ KHỐI TỔ CHỨC XÃ HỘI VÀ CỘNG ĐỒNG CCM VỀ VIỆC THAY ĐỔI VIỆN TRỢ
Ngày 20/02/2025, trong bối cảnh thay đổi viện trợ của Chính phủ Hoa kỳ, Ban Điều phối Quốc gia Quỹ toàn cầu (CCM Việt Nam) tiến hành Hội thảo chia sẻ từ khối tổ chức xã hội và Cộng đồng của CCM về việc thay đổi viện trợ.
CSOs update (1)
Trong bối cảnh hoạt động tiếp cận cộng đồng bị tạm dừng (Lao và HIV) bao gồm nhân sự, tài chính, kết nối cộng đồng…, hoạt động truyền thông, nâng cao năng lực và hỗ trợ kỹ thuật bị gián đoạn, các dự án khác đang triển khai bị tạm dừng, ảnh hưởng chung tới hoạt động phòng bệnh và hoạt động của các tổ chức cộng đồng. Các đại biểu tập trung thảo luận về các khó khăn chính bao gồm: ứng phó của cộng động và kiến nghị đối với với Chính phủ, CCM và các Tổ chức Quốc tế trong thời gian tới. Cụ thể,
CÁC QUAN NGẠI VỀ CÁC HOẠT ĐỘNG TRONG THỜI GIAN TỚI
• Gián đoạn các hoạt động truyền thông và tiếp cận cộng đồng gây ra khoảng trống về kiến thức, trong khi các hành vi nguy cơ trong cộng đồng/ thanh niên vẫn tiếp diễn, dẫn đến nguy cơ tăng ca nhiễm mới HIV/Lao. Bệnh nhân và nhóm người ảnh hưởng trị hoãn việc điều trị dẫn tới kháng thuốc, tăng gánh nặng bệnh tật
• Nhân lực cộng đồng: Khi bị gián đoạn hoạt động trong 90 ngày (hiện tại 50% hoạt động của tổ chức cộng đồng bị ngưng) các CTV đi tìm việc mới từ đó mất đi nguồn nhân lực có kinh nghiệm đã được đào tạo, nếu xây dựng nguồn nhân lực mới sẽ gặp nhiều khó khăn
• Hệ thông cộng đồng tham gia hoạt động phòng chống HIV/AIDS và Lao có nguy cơ đứt gãy
• Một số dịch vụ còn phụ thuộc vào nguồn viện trợ chính từ các dự án sẽ bị ảnh hưởng: nhóm ARV bậc 2, phác đồ không ưu tiên, ARV cho trẻ em (thuốc siro không còn, trẻ phải dùng thuốc của người lớn), hoạt động dự phòng lây nhiễm từ mẹ sang con, xét nghiệm ban đầu cho trẻ có mẹ nhiễm bệnh
• Các nỗ lực trong nhiều năm qua có thể bị suy giảm và khó thực hiện được mục tiêu chấm dứt dịch vào năm 2030

ỨNG PHÓ CỦA CỘNG ĐỒNG
• Chuyển hướng các thông điệp truyền thông: truyền thông theo hướng khuyến khích người bệnh chủ động mua BHYT và tham gia đồng chi trả để đáp ứng với thực tế các nguồn việc trợ ngày càng giảm. Ví dụ: trước đây nội dung truyền thông là “dịch vụ miễn phí, dễ tiếp cận”, tuy nhiên hiện nay nên thay đổi thông điệp truyền thông thành “dịch vụ dễ tiếp cận và giá rẻ” . Truyền thông để bệnh nhân sẵn sàng chủ động chuẩn bị kinh phí cho việc chữa bệnh, xét nghiệm định kỳ
• Đa dạng hóa các nguồn lực: tận dụng nguồn lực từ địa phương, các tổ chức khác, các doanh nghiệp, các doanh nghiệp xã hội sẵn có. Áp dụng các mô hình dịch vụ có thu phí
• Hợp tác, kết nối các nguồn lực sẵn có: các cộng đồng tự giúp nhau bằng cách chia sẻ thông tin, giúp nhau thông qua các quỹ và cá nhân. Tổ chức cộng đồng kết hợp với CDC để thực hiện một số hoạt động
• Chủ động phối hợp với CDC và các nguồn lực địa phương khi triển khai các hoạt động
• Tận dụng các nguồn tài liệu có sẵn phục vụ các hoạt động truyền thông: Hiện nay có rất nhiều các dự án khác nhau đã xây dựng nhiều tài liệu chất lượng, nhưng chưa được chuẩn hóa về 1 nguồn và được phê duyệt để sử dụng chung cho nhiều dự án nhằm tiết kiệm được nguồn lực để xây dựng tài liệu
• Chủ động tiếp cận với các nhà tài trợ khác (Đại Sứ quán các nước, các Quỹ, doanh nghiệp….)
Kiến nghị Chính phủ:
• Tạo môi trường thuận lợi cho các tổ chức cộng đồng tham gia hoạt động phòng chống HIV, Lao. Có cơ chế tài chính thuận tiện để chi trả cho các dịch vụ do cộng đồng cung cấp vì hiện nay một số địa phương có kinh phí cho hoạt động phòng chống bệnh nhưng chưa sử dụng được do chưa có cơ chế chi.
• Tăng cường hoạt động kênh truyền thông đại chúng: báo chí, mạng xã hội…. Kinh phí cho hoạt động truyền thông đang bị cắt giảm, cần tận dụng và đẩy mạnh hơn nữa việc truyền thông trên các kênh truyền thông đại chúng để đảm bảo hiệu quả truyền thông
• Thường xuyên cập nhật thông tin về tình hình, các thay đổi, cơ hội mới để có kế hoạch thích ứng kịp thời. Hiện nay cộng đồng rất bị động vì không được cung cấp thông tin kịp thời về tình hình diễn biến chung cũng như các hoạt động ứng phó. Cộng đồng rất mong muốn và sẵn sàng tham gia vào các hoạt động ứng phó để chung tay với chính phủ trong phòng chống các bệnh
• Tổng hợp và chuẩn hóa tài liệu hiện có từ nhiều dự án để các dự án khác nhau có thể tận dụng nguồn tài liệu có sẵn từ dự án khác giúp tiết kiệm và tối ưu được nguồn lực
Kiến nghị CCM:
• Kế hoạch 2025, triển khai sớm các buổi nâng cao năng lực cho các nhóm cộng đồng trong CCM để lấy ý kiến cập nhật tình hình và cung cấp thông tin thực tế
• Xây dựng cơ chế trao đổi thông tin hiệu quả giữa các bên liên quan
• Hỗ trợ kết nối với các nhà tài trợ tiềm năng khác (các đại sứ quán….)
• Tổ chức quốc tế:
• Hỗ trợ nâng cao năng lực, đào tạo kỹ thuật, củng cố và duy trì nền tảng cho hệ thống cộng đồng để đảm bảo “Kế hoạch đảm bảo tài chính bền vững “
– BAN THƯ KÝ CCM Việt Nam đưa tin