Nỗ lực đảm bảo tính liên tục của các chương trình Phòng, chống HIV/AIDS do Quỹ Toàn cầu hỗ trợ tại Việt Nam trong bối cảnh sáp nhập các đơn vị thuộc Bộ Y tế

Ngày 28 tháng 3 năm 2025, tại Hà Nội, Ban Thư ký CCM (BTK) phối hợp với Cục Phòng bệnh (VADP), Bộ Y tế Việt Nam và Quỹ Toàn cầu đã tổ chức cuộc họp nhằm trao đổi về các điều chỉnh liên quan đến tổ chức và hoạt động của Dự án Hỗ trợ kỹ thuật Phòng, chống HIV/AIDS trong bối cảnh tái cơ cấu tổ chức Bộ Y tế và viện trợ quốc tế có nhiều biến động.

Phát biểu tại cuộc họp, TS.BS Hoàng Minh Đức, Cục trưởng Cục Phòng bệnh cho biết Bộ Y tế đã chính thức hợp nhất ba đơn vị: Cục Y tế Dự phòng, Cục Phòng, chống HIV/AIDS và Cục Quản lý Môi trường Y tế thành Cục Phòng bệnh (VADP). Việc hợp nhất được thực hiện một cách thận trọng để đảm bảo không làm gián đoạn các hoạt động chuyên môn cũng như các hoạt động của dự án quốc tế, trong đó có Dự án Quỹ Toàn cầu Phòng, chống HIV/AIDS.

Tuy nhiên, TS.BS Hoàng Minh Đức cũng thẳng thắn thừa nhận một số khó khăn trong giai đoạn đầu hợp nhất bao gồm các thay đổi về hành chính như con dấu, tài khoản, trụ sở làm việc… đã khiến một số hoạt động của dự án tạm thời bị gián đoạn. VADP cam kết sẽ hoàn tất toàn bộ thủ tục cần thiết trong thời gian sớm nhất và mong muốn tiếp tục nhận được sự phối hợp chặt chẽ từ Quỹ Toàn cầu để đảm bảo tiến độ triển khai các hoạt động của Dự án.

Tại cuộc họp, PGS.TS Phan Thị Thu Hương – Giám đốc Dự án thông báo bà đã được Bộ Y tế bổ nhiệm giữ chức vụ Chủ tịch Hội đồng Trường Đại học Y Hà Nội. Để đảm bảo hiệu quả quản lý dự án trong giai đoạn mới, việc chuyển giao vị trí Giám đốc dự án sẽ được thực hiện theo đúng qui định. Bà cũng chia sẻ những khó khăn gần đây do một số chương trình tài trợ từ USAID chấm dứt, đặc biệt là trong lĩnh vực xét nghiệm, điều trị PrEP tại cộng đồng. Trong bối cảnh đó, sự hỗ trợ từ Quỹ Toàn cầu đóng vai trò đặc biệt quan trọng để giúp Việt Nam duy trì những thành quả đã đạt được và hướng tới mục tiêu chấm dứt dịch AIDS vào năm 2030.

Ông Olivier Cavey, Quản lý cấp cao của Quỹ Toàn cầu, đánh giá cao nỗ lực của phía Việt Nam trong việc duy trì hoạt động của dự án và bày tỏ mong muốn chương trình sớm quay trở lại hoạt động bình thường. Ông nhấn mạnh Quỹ Toàn cầu cần được cập nhật đầy đủ, kịp thời về các thay đổi về pháp lý, tài chính và tổ chức để đảm bảo tính hợp lệ và mình bạch. Tuy nhiên, ông cũng bày tỏ lo ngại về việc quy mô ngân sách của QTC dành cho Việt Nam có thể giảm ít nhất 30% trong vòng tài trợ tiếp theo do khó khăn chung trong huy động nguồn lực. Ông đề nghị, đối với hợp đồng có giá trị nhỏ Quỹ toàn cầu sẽ không ký hợp đồng trực tiếp, Bộ Y tế cần xem xét điều chỉnh để có phương án triển khai phù hợp.

Về phía Bộ Y tế, ông Hoàng Minh Đức cho biết Chính phủ đã chấp thuận để Bộ Y tế là đầu mối xây dựng Chương trình Y tế quốc gia, trong đó có hợp phần về HIV/AIDS do VADP phụ trách. Điều này sẽ giúp đảm bảo nguồn lực trong bối cảnh các nguồn viện trợ quốc tế đang suy giảm. Cục Phòng bệnh cam kết sẽ phối hợp với Quỹ Toàn cầu để xây dựng chương trình phù hợp cho chu kỳ tài trợ thứ 9 sắp tới.

Kết luận cuộc họp, hai bên thống nhất một số nội dung trọng tâm, các bước hành động cụ thể nhằm đảm bảo tính liên tục của các hoạt động phòng, chống HIV/AIDS, bao gồm:

• • Hoàn thiện thủ tục hành chính liên quan đến tài chính và tổ chức của Dự án
  • Cập nhật thông tin pháp lý đặc biệt là các nội dung liên quan đến thỏa thuận khung giữa Chính phủ Việt Nam và Quỹ Toàn cầu
  • Phối hợp xây dựng kế hoạch thiết kế chương trình tài trợ trong chu kỳ mới, đảm bảo tối ưu hóa nguồn lực quốc tế và trong nước
  • Rà soát, điều chỉnh cơ chế triển khai hợp tác với các đơn vị có hợp đồng giá trị nhỏ, trong bối cảnh cắt giảm viện trợ.

Cuộc họp kết thúc trong tinh thần hợp tác, chủ động và trách nhiệm giữa hai bên, khẳng định cam kết chung trong việc duy trì hiệu quả các chương trình phòng, chống HIV/AIDS vì mục tiêu sức khỏe cộng đồng và sự phát triển bền vững của Việt Nam.

Ban thư ký CCM Việt Nam