Ban Điều phối Quốc gia Quỹ Toàn cầu giám sát thực địa tại tỉnh Quảng Ninh

Trong hai ngày 23 và 24 tháng 4 năm 2025, Đoàn giám sát của Ban Điều phối Quốc gia Quỹ Toàn cầu Phòng, chống AIDS, Lao và Sốt rét tại Việt Nam (CCM Việt Nam) do ông Nguyễn Anh Phong – Phó Chủ tịch làm trưởng đoàn đã thực hiện chuyến công tác giám sát thực địa tại tỉnh Quảng Ninh. Mục tiêu của chuyến giám sát nhằm đánh giá tiến độ thực hiện các hoạt động và chỉ tiêu của Dự án, đồng thời làm việc và thảo luận với địa phương để tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc trong quá trình triển khai, đề xuất các giải pháp để tối ưu hóa nguồn viện trợ, hướng tới mục tiêu loại trừ ba bệnh vào năm 2030.

Tham gia đoàn công tác có các thành viên của Ban thư ký CCM, các chuyên gia từ tiểu ban kỹ thuật HIV và tiểu ban Lao cùng đại diện Dự án Hỗ trợ kỹ thuật Quỹ Toàn cầu Phòng, chống HIV/AIDS thuộc Cục Dự phòng – Bộ Y tế). Về phía tỉnh Quảng Ninh, tham gia cùng làm việc với đoàn công tác có lãnh đạo các đơn vị liên quan: đại diện Phòng Nghiệp vụ Y, Sở Y tế; lãnh đạo và các cán bộ Khoa Phòng, chống HIV/AIDS, Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh (CDC) Quảng Ninh. Trước đó đoàn công tác đã đi giám sát thực tế tại Bệnh viện Đa khoa tỉnh Quảng Ninh, Bệnh viện Phổi Quảng Ninh, Trung tâm Y tế thành phố Hạ Long, Trung tâm Y tế thành phố Cẩm Phả, Trạm Y tế Phường Trần Hưng Đạo (TP Hạ Long) và Trạm Y tế Phường Cẩm Sơn (TP Cẩm Phả).

Theo Báo cáo của Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh Quảng Ninh, tính đến ngày 31/12/2024, tỷ lệ người nhiễm HIV biết tình trạng của mình đạt 89,5%, trong đó có 88,7% được tiếp cận với dịch vụ điều trị bằng thuốc kháng vi rút (thuốc ARV) và 99,2% người điều trị có tải lượng vi rút dưới ngưỡng ức chế. Việc cung cấp thuốc ARV qua Bảo hiểm Y tế được duy trì ổn định. Tuy nhiên đối với người bệnh chưa có thẻ BHYT, Quỹ toàn cầu sẽ hỗ trợ thuốc trong giai đoạn chuyển tiếp. Hoạt động giám sát trọng điểm HIV/AIDS và các bệnh lây truyền qua đường tình dục (STI) được triển khai hiệu quả, tập trung vào nhóm nguy cơ cao đặc biệt là nhóm nam quan hệ tình dục đồng giới, thực hiện tại các nơi có số ca nhiễm mới cao nhằm phát hiện sớm ca nhiễm HIV, giang mai. Thông qua giám sát trọng điểm tình hình nhiễm HIV/AIDS và STI được đánh giá cụ thể, từ đó các cơ quan chức năng có những biện pháp hỗ trợ, các can thiệp kịp thời để sớm kết nối người bệnh với cơ sở điều trị và hạn chế lây lan trong cộng đồng. Hoạt động xét nghiệm HIV cho phạm nhân cũng được triển khai tích cực, hoàn thành 91% chỉ tiêu kế hoạch năm, những ca phát hiện mới cũng sớm được đưa vào điều trị, đảm bảo an toàn sức khỏe cho phạm nhân khi đang thụ án.

Đối với Chương trình Lao, Bệnh viện Phổi Quảng Ninh ghi nhận trong năm 2024, có 1.145 ca lao nhạy cảm được phát hiện, đạt tỉ lệ 93%, tỷ lệ điều trị thành công 91,3%.  Lao kháng thuốc có 45 trường hợp với tỷ lệ điều trị thành công đạt 75,6%. Số người được sàng lọc lao tiềm ẩn là 2.776 người vượt 8% so với kế hoạch. Ngoài ra, đã phát hiện được 30 ca đồng nhiễm Lao/HIV cho thấy tỷ lệ mắc lao trong nhóm người nhiễm HIV tại Quảng Ninh cao hơn trung bình cả nước. Với sự hỗ trợ của Quỹ toàn cầu, chương trình chống Lao tiếp tục phối hợp chặt chẽ với các bên liên quan triển khai chiến dịch trọng tâm nhằm sớm chẩn đoán và phát hiện bệnh lao. Trong năm 2024, Bệnh viện Lao đã thực hiện triển khai hiệu quả 4.383 lượt xét nghiệm GeneXpert. Đây là một kỹ thuật sinh học phân tử được sử dụng để chẩn đoán bệnh lao (TB) và phát hiện khả năng kháng thuốc rifampicin, một loại thuốc kháng lao quan trọng. Kỹ thuật này cho phép xác định vi khuẩn lao với độ nhạy và độ đặc hiệu cao, đồng thời có thể phát hiện những trường hợp lao kháng thuốc.

Qua buổi làm việc, Đoàn giám sát ghi nhận sự quan tâm chỉ đạo của Sở Y tế, sự phối hợp chặt chẽ, chủ động giữa chính quyền địa phương và các đơn vị y tế trong việc tối ưu hóa nguồn tài trợ để triển khai các hoạt động nhằm hướng tới loại HIV và Lao vào năm 2030. Đồng thời, Đoàn cũng phát hiện ra những tồn đọng, khó khăn và thách thức mà tỉnh Quảng Ninh nói chung, một số cơ sở y tế gặp phải trong quá trình triển khai Dự án. Đoàn giám sát cũng ghi nhận những kiến nghị, đề xuất của địa phương, đặc biệt là về công tác mua sắm thuốc, thuốc, sinh phẩm, tập huấn nâng cao năng lực cho cán bộ y tế. Đoàn cũng đề nghị về phía địa phương chủ động có những giải pháp bù đắp cho sự thiếu hụt của Chương trình, tiếp tục thực hiện tốt các công tác tuyên truyền, nâng cao nhận thức cho nhân dân, vận động sự tham gia của cộng đồng và xã hội trong công tác phòng chống Lao và HIV/AIDS.

Về phía Trung ương, Đoàn cũng có những khuyến cáo về việc xem xét phân bổ chỉ tiêu, kinh phí hoạt động cho các đơn vị thực hiện tại các tỉnh/thành phố của Dự án nhằm tối ưu hóa nguồn lực tài trợ, ban hành các hướng dẫn về chuyên môn cũng như việc tập huấn chuyên sâu cho các cán bộ y tế nhằm đảm bảo nâng cao chất lượng điều trị cho người bệnh.

CCM Việt Nam cam kết tiếp tục đồng hành với tỉnh Quảng Ninh, hỗ trợ và thúc đẩy thực hiện các giải pháp để hoàn thành mục tiêu đến năm 2030 chấm dứt bệnh Lao, dịch AIDS trên toàn tỉnh.

Ban thư ký CCM Việt Nam