CUỘC HỌP TOÀN THỂ CCM QUÝ II NĂM 2025: CỦNG CỐ HỢP TÁC, ĐẨY MẠNH ĐIỀU PHỐI, TĂNG CƯỜNG CAM KẾT ỨNG PHÓ CẮT GIẢM VIỆN TRỢ

Ngày 14 tháng 5 năm 2025, tại Hà Nội, Ban Điều phối Quốc gia Quỹ Toàn cầu phòng, chống AIDS, Lao và Sốt rét tại Việt Nam (CCM Việt Nam) đã tổ chức thành công cuộc họp toàn thể Quý II năm 2025, nhiệm kỳ 2024 – 2026. Thứ trưởng Bộ Y tế, Chủ tịch CCM – PGS.TS Nguyễn Thị Liên Hương tham gia chủ trì cuộc họp. Cuộc họp diễn ra trong bối cảnh Việt Nam đang đối mặt với những thách thức mới về cắt giảm viện trợ từ các tổ chức quốc tế cũng như sắp xếp lại cơ cấu tổ chức bộ máy hành chính.

Tham dự cuộc họp có Ban lãnh đạo CCM, đại diện của Quỹ Toàn cầu, các thành viên chính thức và dự khuyết CCM nhiệm kỳ 2024 – 2026, lãnh đạo và thành viên các tiểu ban kỹ thuật, đại diện các Đơn vị nhận tài trợ (PR), các quan sát viên đến từ UNDP, cơ quan Quản lý quỹ địa phương LFA, và các quan sát viên được mời.

Phát biểu khai mạc, PGS.TS. Nguyễn Thị Liên Hương đánh giá cao sự tham gia nhiệt tình và có trách nhiệm của các thành viên CCM, đặc biệt là sự đóng góp tích cực của các tổ chức xã hội (CSO), cộng đồng (CBO) và đại diện của nhóm dễ bị tổn thương. Bà nhấn mạnh, trong bối cảnh tinh gọn bộ máy hành chính và các khoản viện trợ bị cắt giảm, các hoạt động vì sức khỏe cộng đồng cần được duy trì liên tục. Thứ trưởng đồng thời chia sẻ thông tin về việc Bộ Y tế được phân công làm đầu mối xây dựng Chương trình Mục tiêu Quốc gia về Chăm sóc sức khỏe, Dân số và Phát triển giai đoạn 2026 – 2035, trong đó có các hợp phần liên quan trực tiếp đến HIV/AIDS, Lao và Sốt rét. Đây được xem là một bước đi quan trọng để Việt Nam chủ động hơn trong việc huy động nguồn lực trong nước.

Ông Olivier Cavey, Quản lý Quỹ cấp cao của Quỹ Toàn Cầu thông báo, cùng với các quốc gia nhận tài trợ khác, Việt Nam sẽ đối mặt với việc cắt giảm khoảng 15% ngân sách, tương đương 18 triệu USD trong giai đoạn 2024 – 2026. Ông đề nghị việc cắt giảm chủ yếu sẽ nằm trong các dòng kinh phí về quản lý nhân sự, đi lại, hoạt động hội thảo, đào tạo… Việc cắt giảm chi phí không nên ảnh hưởng đến các hoạt động cứu sinh và các tổ chức xã hội, cộng đồng.

Tại cuộc họp, đại diện các PRs gồm Dự án Quỹ toàn cầu phòng chống HIV/AIDS giai đoạn 2024 – 2026 (Cục Dự phòng); Dự án Quỹ toàn cầu phòng chống Lao (Bệnh viện Phổi Trung ương); Dự án Quỹ toàn cầu phòng chống sốt rét (Viện Sốt rét, Ký sinh trùng và Côn trùng Trung ương) và Dự án Tăng cường sự tham gia của các tổ chức xã hội và tổ chức cộng đồng trong phòng, chống HIV/AIDS (VUSTA) lần lượt báo cáo tiến độ triển khai dự án, đưa ra những thách thức và kế hoạch ứng phó với việc cắt giảm nguồn ngân sách trong thời gian tới.

Trong bối cảnh Việt Nam chuyển đổi mô hình chính quyền địa phương hai cấp, sáp nhập các tỉnh/thành phố việc, thay đổi về nhân sự, thay đổi các đơn vị đầu mối tại tuyến tỉnh/thành phố dẫn tới khó khăn trong công tác triển khai dự án. Khối xã hội dân sự và cộng đồng cũng bày tỏ lo ngại về khả năng gián đoạn các hoạt động truyền thông, hỗ trợ kỹ thuật, cùng với nguy cơ gia tăng ca nhiễm mới và ảnh hưởng tới chất lượng điều trị.

Với vai trò điều phối, Ban Thư ký CCM đã đóng vai trò là cầu nối chiến lược giữa Quỹ Toàn cầu, Bộ Y tế và các đối tác trong nước, đảm bảo thông tin cập nhật kịp thời, thúc đẩy quá trình ra quyết định triển khai chương trình minh bạch, nhận được sự đồng thuận giữa các bên và đúng tiến độ. Để thực hiện tốt công tác này, Thứ trưởng Bộ Y tế chỉ đạo Ban thư ký CCM 1) Tổ chức cuộc họp nhằm cung cấp thông tin và lấy ý kiến tập thể CCM về kế hoạch cắt giảm ngân sách 2) Hướng dẫn và cung cấp bộ công cụ lập kế hoạch cắt giảm ngân sách cho các PRs 3) Phối hợp chuẩn bị nội dung cho chuyến làm việc sắp tới của Đoàn Nghị sỹ Hoa Kỳ, thể hiện nỗ lực vận động chính sách và duy trì quan hệ hợp tác quốc tế trong bối cảnh khó khăn tài chính.

Cuộc họp đã thống nhất phương án tiếp cận mang tính hệ thống, kết hợp nhiều lĩnh vực, huy động nội lực và mở rộng các kênh đối ngoại nhằm ứng phó hiệu quả với việc giảm viện trợ nước ngoài. Kết quả cuộc họp một lần nữa khẳng định tinh thần hợp tác và cam kết hành động mạnh mẽ của tất cả các bên nhằm bảo vệ và nâng cao sức khỏe cộng đồng tại Việt Nam. CCM sẽ tham gia vào quá trình xây dựng ngân sách hoạt động của các PRs phù hợp với việc cắt giảm và đệ trình Quỹ toàn cầu phê duyệt vào tháng 9 năm 2025.

Phát biểu bế mạc, TS. Angela Pratt, Phó Chủ tịch CCM bày tỏ sự ghi nhận đối với chỉ đạo quyết liệt từ lãnh đạo Bộ Y tế, vai trò kết nối hiệu quả của Ban Thư ký CCM, và những nỗ lực bền bỉ của các PR, CSO, CBO trong việc duy trì các hoạt động của chương trình trong giai đoạn có nhiều biến động. Bà cũng nhấn mạnh sự cần thiết của Việt Nam trong việc sớm có phương án chuyển sang nguồn tài chính trong nước bền vững để thay thế cho nguồn hỗ trợ từ Quỹ Toàn cầu, PEPFAR và các nhà tài trợ khác.

Ban thư ký CCM Việt Nam